PRIX GONCOURT: CHOIX POLONAIS

Nagroda Goncourtów, francuski odpowiednik Nobla dla literatury pięknej, budzi we Francji ogromne emocje. Nic dziwnego - w zalewie produkcji literackiej, która sięga rocznie ponad 300 debiutanckich publikacji, powieść uhonorowana Goncourtami z miejsca wysuwa się na plan pierwszy. Wprawdzie sama nagroda wynosi dziś 50 F (mniej więcej połowę przeciętnej ceny książki we Francji), związane są z nią jednak ogromne zyski: jej prestiż gwarantuje zwycięzcy co najmniej 200 tys. nakładu. Cała historia bierze swój początek od testamentu, w którym pisarz Edmond de Goncourt ufundował nagrodę literacką, by ocalić od zapomnienia pamięć ukochanego brata i współpracownika Julesa. Od 1903 r. przyznaje ją grono dziesięciu wybieranych dożywotnio członków Akademii, znanych pisarzy, przeważnie wcześniejszych laureatów tej nagrody. Co roku, w pierwszy listopadowy poniedziałek, ogłaszają swój werdykt po obiedzie w paryskiej restauracji "Drouant". Akademia Goncourtów to instytucja szacowna, o dość hermetycznym charakterze. Dlatego ewenementem stał się pomysł dyrektor Instytutu Filologii Romańskiej w Krakowie, pani doc. dr hab. M. Świątkowskiej - pomysł przeszczepienia na grunt polski Nagrody Goncourtów. Wzór istniał - za zgodą członków Akademii licealiści francuscy przyznają coroczną nagrodę "Prix Goncourt des lycéens" powieści z ostatniej selekcji książek kandydatek. Po trudnych negocjacjach jesienią 1998 r. ruszyła akcja pod nazwą Lista Goncourtów - Wybór Polski (nie mająca jak dotąd precedensu poza granicami Francji!).
Od tej pory, co roku, akcja ta przebiega w sposób następujący : pod koniec września rozsyła się do kilku polskich instytutów filologii romańskiej piętnaście powieści wydanych w danym roku we Francji i nominowanych do Nagrody przez członków Akademii. Studenci, biorący udział w wyborze, muszą zapoznać się ze wszystkimi tytułami w ciągu zaledwie jednego miesiąca. Na początku listopada w każdym uniwersytecie odbywa się wstępna selekcja książek. Dzień przed ogłoszeniem werdyktu Akademii przedstawiciele studentów romanistyki z różnych uniwersytetów spotykają się w Krakowie, by przedyskutować propozycje każdego instytutu. Ogłoszenie decyzji odbywa się na wzór francuski podczas uroczystego obiadu w restauracji "Cyrano de Bergerac", przy obecności m.in. konsula francuskiego oraz honorowych przewodniczących polskiego jury (m.in.Czesław Miłosz, Sławomir Mrożek, Antoni Libera). Wydarzenie to znajduje oddźwięk w prasie, radiu i telewizji.
Dzięki temu bardzo interesującemu przedsięwzięciu studenci nie tylko zapoznają się co roku z najnowszą literaturą francuską, ale mają okazję podyskutować na szerszym forum - znajomych i wykładowców - o własnych gustach i współczesnej krytyce literackiej.

Październik 2009
Z okazji wydania polskiego tłumaczenia le Canapé rouge - Czerwona sofa (wyd. Sonia Draga ) do Krakowa przyjeżdża autorka powieści Michèle Lesbre.

Nagrodę polskich studentów obradujących pod honorowym przewodnictwem Agnieszki Taborskiej zdobył Atiq Rahimi za powieść Syngué Sabour (wyd. POL).

Prix Goncourt- choin polonais zostało na stałe wpisane w cykl wydarzeń prezentowanych podczas Targów Książki w Krakowie.

Listopad 2007
W X rocznicę Prix Goncourt polskie jury, pod honorowym przewodnictwem Henryka Woźniakowskiego przyznało nagrodę Michèle Lesbre za powieść Le canapé rouge wydanej nakładem wydawnictwa Sabine Wespieser. Z okazji jubileuszowej edycji jury miało również zaszczyt spotkać się z trzema członkami Akademii Goncourtów : Przewodniczącą Akademii - Edmonde Charles-Roux oraz Françoise Chandernagor i Didier Decoin.

Październik 2006

 Pod honorowym przewodnictwem Manueli Gretkowskiej jury złożone ze studentów dziesięciu filologii romańskich przyznaje swoje Nancy Huston za powieść Lignes de faille, (wyd.Actes Sud).

Październik 2005
Polskie jury złożone ze studentów dziesięciu filologii romańskich, pod honorowym przewodnictwem Tomasza Różyckiego, przyznało  nagrodę Lista Goncourtów: polski wybór 2005 Sylvie Germain za powieść Magnus (wyd. Albin Michel). Ogłoszenie werdyktu odbyło się na Targach Książki w Krakowie (27-30 października) w obecności Claire David, Dyrektora wydawnictwa Actes Sud, która reprezentowała laureata polskiego wyróżnienia za rok 2004. Polskie tłumaczenie powieści Słońce Skortów ukazało się nakładem wydawnictwa W.A.B.

Październik 2004
Nagroda Lista Goncourtów: polski wybór 2004 zostala przyznana powieści Le Soleil des Scorta (wyd. Actes Sud) autorstwa Laurent Gaudé. Polskie jury pod honorowym przewodnictwem Agaty Tuszyńskiej ogłosiło swój werdykt na Targach Książki w Krakowie (21-24 października) w obecności Frédérica Beigbedera, laureata polskiej nagrody za rok 2003. Publikacja polskiego tłumaczenia jego powieści Windows on the World ukazało się nakładem wydawnictwa Noir sur Blanc.

Październik 2003
Polskie jury, pod honorowym przewodnictwem Marka Bieńczyka, przyznało  nagrodę Lista Goncourtów: polski wybór 2003 Frédéricowi  Beigbeder, tym razem za powieść Windows on the World (wyd. Grasset). Ogłoszenie werdyktu miało miejsce na Targach Książki w Krakowie (23–26 października) w obecności Jean-Pierre’a Milovanoffa, laureata polskiego wyróżnienia za rok 2002. Publikacja polskiego tłumaczenia jego powieści Melancholia Niewiniątek ukazało się nakładem wydawnictwa Noir sur Blanc.

Październik 2002
Instytut Francuski zaprasza do Krakowa Christopha Donnera, laureata Lista Goncourtów : polski wybór 2001. Pod honorowym przewodnictwem Julii Harwtwig jury złożone ze studentów dziewięciu filologii romańskich przyznaje swoje wyróżnienie powieści La mélancolie des innocents autorstwa Jean-Pierre’a Milovanoffa (wyd. Grasset).

Październik 2001
Laureatem nagrody Lista Goncourtów: polski wybór 2001 został Christophe Donner za powieść L’Empire de la morale (wyd. Grasset). Polskie jury, pod honorowym przewodnictwem Jacka Woźniakowskiego, ogłosiło swój werdykt na Targach Książki w Krakowie (25–28 października), podczas których Francja pełniła rolę gościa honorowego. Laureat francuskiej Nagrody Goncourtów za rok 2001, Jean-Christophe Rufin, przyjechał do Krakowa na kilka dni przed odebraniem francuskiej Nagrody Goncourtów za powieść Rouge Brésil.

Październik 2000
Jean-Marie Laclavetine przyjeżdża do Krakowa z okazji wydania polskiego tłumaczenia powieści Przeklęta pierwsza linijka (wyd. Pruszyński).

Polskie jury składające się z dziewięciu studentów filologi romańskiej, obradujących pod honorowym przewodnictwem Antoniego Libery, przyznaje nagrodę Lista Goncourtów: polski wybór 2000 Frédérikowi  Beigbederowi za powieść 99F (wyd. Grasset).

Październik 1999
Sześciu członków Akademii Goncourtów, Daniel Boulanger, Edmonde Charles-Roux, Didier Decoin, François Nourissier, Robert Sabatier i André Stil, spotykają się na Uniwersytecie Jagiellońskim z krakowską publicznością. W listopadzie polskie jury pod honorowym przewodnictwem Sławomira Mrożka, przyznaje nagrodę Lista Goncourtów: polski wybór 1999. Laureatem zostaje Jean-Marie Laclavetine za powieść Première ligne  (wyd. Gallimard). 

Listopad 1998
Polskie jury pod honorowym przewodnictwem Czesława Miłosza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, po raz pierwszy przyznaje swoje wyróżnienie Lista Goncourtów: polski wybór powieści La Cliente autorstwa Pierre’a Assouline’a (wyd. Gallimard). W lutym 1999 Pierre Assouline spotyka się w Krakowie z czytelnikami i członkami jury i proponuje studentom filologii romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego przetłumaczenie nagrodzonej powieści. Polskie tłumaczenie Klientki ukazuje się w kwietniu 2000 r. nakładem wydawnictwa Noir sur Blanc.