dr Eulalia Papla

Jednostka

Katedra Ukrainistyki
31-028 Kraków, ul. św. Krzyża 14
tel. 012 429 43 30

Stanowisko

pracownik emerytowany

Zainteresowania naukowe



Historyk i teoretyk literatury. Zainteresowania: dzieje literatury rosyjskiej i ukraińskiej XIX i XX wieku, antyk i sacrum w literaturze, intertekstualność, związki muzyki i słowa.

Publikacje

Książki:

  1. Akmeizm. Geneza i program, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków 1980, 148 s.
  2. Poetyka. Skrypt dla studentów filologii ukraińskiej. Cz. I. Stylistyka. Cz. II. Wersologia, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1994, 311 s.
  3. Wprowadzenie do analizy dzieła literackiego – dla studentów filologii ukraińskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2001, 166 s.

    4. » Powrót na górę strony

Artykuły:

  1. Mikołaj Gumilow – krytyk i teoretyk literatury, „Slavia Orientalis” 1971, nr 1, s. 3–9.
  2. Początek wyprawy. O kreowaniu świata przedstawionego w młodzieńczej poezji Mikołaja Gumilowa, „Zeszyty Naukowe UJ” CCCCXLII (Prace Historycznoliterackie, z. 35) 1976, s. 165–181.
  3. Z programu literackiego akmeistów: koncepcja słowa poetyckiego, „Zeszyty Naukowe UJ” DXXVI (Prace Historycznoliterackie, z. 37) 1979, s. 87–107.
  4. Obraz asocjacyjny. Przedmiotowość i metaforyczność w poezji akmeistów, „Studia Rossica Poznaniensis UAM” 1980, z. XIII, s. 121–133.
  5. „Thriller” Włodzimierza Tiendriakowa. Uwagi o kompozycyjno-gatunkowych cechach powieści „Zgon”, [w:] Powieść rosyjska XIX i XX wieku, red. S. Poręba, („Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” nr 662), Katowice 1984, s. 140–150.
  6. Z przemian w narracji lirycznej (na przykładzie poezji akmeistów), „Zeszyty Naukowe UJ” DCCXLI (Prace Historycznoliterackie, z. 60) 1986, s. 49–54.
  7. O „dziwnym” poecie Innocentym Annienskim, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego”, nr 14 (Filologia rosyjska) 1985, s. 58–71.
  8. Podróże koleją żelazną. Z obserwacji nad pewnym motywem liryki Innocentego Annienskiego, „Zeszyty Naukowe UJ” DCCCIII (Prace Historycznoliterackie, z. 67) 1987, s. 85–96.
  9. Miniatury dramatyczne w liryce Innocentego Annienskiego i Anny Achmatowej, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” t. 10, red. G. Porębina (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 794), Katowice 1987, s. 29–40.
  10. Metamorfozy. Z problematyki ewolucji obrazu poetyckiego w liryce rosyjskiej XX wieku, [w:] Z zagadnień rozwoju gatunków w literaturze rosyjskiej, red. J. Orłowski, Lublin 1987, s. 158 - 167.
  11. Homo peregrinans в лирике Николая Гумилева, [w:] Nikolaj Gumilev 1886–1986. Papers from the Gumilev Centenary Symposium (held at Ross Priory University of Strathclyde 1986). Ed., with an introduction, by S. D. Graham, Berkeley Slavic Specialties 1987, s. 215–224.
  12. Sacrum czyli radość istnienia. O liryce Mikołaja Gumilowa, „Tygodnik Powszechny” 1987, nr 4.
  13. Liryka Arseniusza Tarkowskiego wobec idei filozoficznych Hryhoryja Skoworody i Pierre’a Teilharda de Chardin, [w:] Dziesięć wieków związków Wschodniej Słowiańszczyzny z kulturą Zachodu. Cz. 1. Literaturoznawstwo, red. J. Borsukiewicz, Lublin 1990, s. 351–363.
  14. Eseistyka Innocentego Annienskiego. Wprowadzenie do problematyki badawczej, „Zeszyty Naukowe UJ” MLXXVI (Prace Historycznoliterackie, z. 84) 1993, s. 47–54.
  15. Człowiek, kultura i natura w liryce Arsienija Tarkowskiego, [w:] Sylwetki współczesnych pisarzy rosyjskich, red. P. Fast i L. Rożek, Katowice 1994, s. 173–191.
  16. Kosmologia Arseniusza Tarkowskiego. O związkach liryki poety z myślą filozoficzną o. Pierre’a Teilharda de Chardin, [w:] Sacrum w literaturach słowiańskich, red. J. Gotfryd i P. Nowaczyński, KUL Lublin 1997, s. 269–286.
  17. „Uczona wspólnota” neoklasyków albo poezja jako sztuka interpretacji, [w:] Słowianie Wschodni. Duchowość – kultura – język. Księga referatów wygłoszonych na sesji jubileuszowej z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Prof. R. Łużnego i Prof. W. Witkowskiego. Kraków 18-19 kwietnia 1997, red. A. Bolek, D. Piwowarska, A. Raźny, Kraków 1998, s. 211–219.
  18. Muzyczna liturgia Bohdana Ihora Antonycza (na podstawie cyklu „Wielka harmonia”) [w:] Musica Antiqua Europae Orientalis. XII, vol. 2. Acta Slavica: Tysiąc lat chrześcijaństwa w kulturze Słowian, Bydgoszcz 2000, s. 203–213 oraz [wersja skrócona] [w:] Ukraina. Między językiem a kulturą (Studia Ruthenica Cracoviensia. 1, red. B. Zinkiewicz-Tomanek i A. Fałowski, Kraków 2003, s. 371–378.
  19. Reminiscencje i rezonanse. Muzyka w poezji Anny Achmatowej, [w:] Строитель чудотворный. Szkice o literaturze rosyjskiej dedykowane J. Szymak-Reiferowej i W. Piotrkowskiemu, red. H. Waszkielewicz i J. Świeży, Kraków 2001, s. 95–103;
  20. Реминисценци и резонансы. Музыка в поэзии Анны Ахматовой, [w:] Literatura rosyjska przełomu XIX i XX wieku, red. F. Apanowicz, Gdańsk 2002, s. 123–134.
  21. „Nie urodziłam się muzykiem (…) ale dla istoty muzyki”. Muzyczny żywioł w poezji Mariny Cwietajewej, [w:] Dialog sztuk w kulturze Słowian Wschodnich, red. J. Kapuścik, Kraków 2002, s. 195–206.
  22. Od skazu do strumienia świadomości. Funkcja drugiej osoby gramatycznej w ukraińskiej prozie narracyjnej XIX i XX wieku, [w:] П’ятий Конгрес Міжнародної Асоціації Україністів. Книга 1. Літературознавство, Чернівці 2003, s. 50–56; oraz [w:] Dialog, gra, intertekst w literaturach wschodniosłowiańskich, red. H. Mazurek, Katowice 2004, s. 99–110.
  23. Sentymentalista ewangeliczny. Sakralny wymiar opowieści miłosnych Hrihorija Kwitki-Osnowianenki, [w:] Musica Antiqua Europae Orientalis. XIII, vol. 2. Acta Slavica: Słowiańszczyzna wobec sacrum w kulturze świata wschodniego i zachodniego, Bydgoszcz 2003, s. 71–82.
  24. „Stepowa Hellada”: antyk w poezji Jewhena Małaniuka, [w:] Studia Slavica / Slovanske Studie VIII, red. A. Wieczorek i J. Raclavska, Opole 2004, s. 105–114.
  25. Retoryka i mity. Nowożytna literatura ukraińska z Bizancjum w tle: 1. Śladami Bizancjum: przestrzeń i czas (tło historyczne, mentalność narodowa); 2. „Łagodny odblask helleńskiej kultury…” (geokulturowa teoria J. Małaniuka); 3. Brzegami Śródziemnomorza: gra z mitem (Eneida I. Kotlarewskiego); 4. Wiek niewinności albo cnoty nagrodzone (opowieści sentymentalne H. Kwitki-Osnowianenki), [w:] Bizancjum – prawosławie – romantyzm. Tradycja wschodnia w kulturze XIX wieku, red. J. Ławski i K. Korotkich, Białystok 2004, s. 253–315.
  26. Samotność indywidualistki. Łesi Ukrainki dramat pasyjny „Opętana”, [w:] Musica Antiqua Europae Orientalis XIV, Vol. 2.: Acta Slavica, Bydgoszcz 2006, s. 209–218.
  27. Poetka i pieśń. Muzyka w życiu i twórczości Łesi Ukrainki, [w:] Światło w dolinie. Prace ofiarowane Prof. Halinie Krakowskiej, red. K. Korotkich, J. Ławski, D. Zawadzka, Białystok 2007, s. 407–418.
  28. „Antybizantynizm” poezji Łesi Ukrainki (w druku).
  29. Gra z mitem. „Eneida” Iwana Kotlarewskiego (w druku).
  30. Z obserwacji nad „muzycznością” liryki Łesi Ukrainki (w druku).
  31. Muzyczna „gotowość” liryki Fiodora Tiutczewa (w druku).
  32. Opowiadanie Olgi Kobylańskiej „Paraska”(Некультурна): kompozycja, postać, przestrzeń (w druku).

    33. » Powrót na górę strony

Hasła encyklopedyczne:

  1. Achmatowa Anna, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM. ab suplement. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, Kraków 1998, s. 2–3.
  2. Akmeizm, [w:] Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, t. I, Warszawa 1999, s. 16–19.
  3. Mandelsztam Osip, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM. m. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, Kraków 2000, s.64 - 65.
  4. Cwietajewa Marina, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM. cd suplement. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, Kraków 2001, s. 55–56.
  5. Pasternak Borys, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM. n-Pa. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, Kraków 2002, s. 360–361.
  6. Mandelsztam Osip, [w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 16, Warszawa 2003, s. 545.
  7. Puszkin Aleksander, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM. Pe-r. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, Kraków 2004, s. 257–260.
  8. Ostrowski Aleksander, [w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 20, Warszawa 2004, s. 87.
  9. Pasternak Borys, [w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 20, Warszawa 2004, s. 362.
  10. Tiutczew Fiodor, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM (w druku).
  11. Tołstoj Aleksy K., [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM (w druku).
  12. Tołstoj Lew, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM (w druku).
  13. Turgieniew Iwan, [w:] Encyklopedia Muzyczna PWM (w druku).

    14. » Powrót na górę strony

Recenzje, wywiady:

  1. Л. Гинзбург, О литературном герое, Ленинград 1979, „Slavia Orientalis” 1981, nr 4, s. 447–449.
  2. J. Smaga, Dekadentyzm w Rosji, Kraków 1981, „Ruch Literacki” 1983, z. 3-4, s. 279–281 [współautorstwo z H. Waszkielewicz].
  3. „Więc powróciłem do boleści…”czyli o pasji rymowania: Akme znaczy szczyt. Poezje Gumilowa, Achmatowej i Mandelsztama. Wybór i przekład L. Lewin, „Tygodnik Powszechny” 1987, nr 22.
  4. M. Basker, S. Duffin-Graham, eds. Н. Гумилев: Неизданное и несобранное, Paris YMCA Press 1986, „Slavic Reviev”, vol. 48, nb. 2/1989, s. 343 [w jęz. angielskim].
  5. Rosja za rogatkami stolic. Szkice o literaturze rosyjskiej lat 1905-1917, red. J. Szymak-Reifer, Kraków 1993, „Slavia Orientalis” 1994, nr 4, s. 561–563.
  6. Dwie rozmowy o poezji: Arseniusz Tarnowski i Dawid Samojłow [słowo wprowadzające, rozmowa i wybór wierszy], „Odra” 1984, nr 11, s. 561–563 [współautorstwo z H. Waszkielewicz].
  7. Słowianie Wschodni. Duchowość – mentalność – kultura. Księga jubileuszowa dedykowana Prof. R. Łużnemu w siedemdziesięciolecie urodzin, red. A. Raźny i D. Piwowarska, Kraków 1997, „Slavia Orientalis” 1997, nr 3, s. 469–472.
  8. Ze studiów nad literaturą rosyjską XIX i XX wieku. T. II. Poetyka i konteksty kulturowe, red. M. Cymborska-Leboda i Z. Maciejewski, UMCS Lublin 1997, „Slavia Orientalis” 1998, nr 2, s. 303–306.
  9. Ukraińskie publikacje literaturoznawcze: Літературознавчий словник-довідник, ред. Р. Т. Громяк, Ю.І. Ковалів, В. І. Теремко, Київ 1997; М. Наенко, Українське літературознавство. Школи, напрями, тенденції, Київ 1997; А. Ткаченко, Мистецтво слова. Вступ до літературознавства, Київ 1998, „Slavia Orientalis” 1999, nr 2 s. 304–307.
  10. Wieczorek, W kręgu tradycji kulturowych. Annienski – Wołoszyn – Gumilow, Opole 1998, „Slavia Orientalis” 1999, nr 4, s. 633–635.
  11. A. Korniejenko, Ukraiński modernizm. Próba periodyzacji procesu historycznoliterackiego, Kraków 1998, „Slavia Orientalis” 2000, nr 2, s. 305–307.
  12. Stepowa legenda. Antologia ukraińskiej małej formy prozatorskiej lat 1890–1930, red. O.Hnatiuk i L. Szost, Warszawa 2001, „Ruch Literacki” 2002, s. 329–330.

    13. » Powrót na górę strony

Tezy referatów:

  1. Z programu literackiego akmeistów. Koncepcja słowa poetyckiego, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie” styczeń-czerwiec1978, s. 105–106.
  2. Akmeizm. Geneza i program [tezy rozprawy doktorskiej], „Biuletyn Slawistyczny” 1980, R. V, s. 69–70.
  3. Podróże koleją żelazną. Z obserwacji nad pewnym motywem w liryce I. Annienskiego, [w:]„Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, styczeń-czerwiec 1983, s. 81.
  4. Dyskretny urok synkretyzmu; z problemów twórczości A. Tarkowskiego, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, lipiec-grudzień 1987, s. 34.
  5. Jaki klasycyzm? Człowiek, natura i kultura w liryce A. Tarnowskiego, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, styczeń-czerwiec 1991, s. 106–107.
  6. Muzyka w poezji Anny Achmatowej, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Oddziału PAN w Krakowie”, lipiec-grudzień 1998.
  7. Muzykozofia Osipa Mandelsztama, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, styczeń-czerwiec 1999.
  8. Od skazu do strumienia świadomości. Funkcja drugiej osoby gramatycznej w ukraińskiej prozie narracyjnej XIX i XX wieku, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, styczeń-czerwiec 2002, s. 109–110.
  9. Brzegami Śródziemnomorza albo gra z mitem, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych Oddziału PAN w Krakowie”, lipiec-grudzień 2003.
  10. Samotność indywidualistki. O życiu i poezji Łesi Ukrainki, [w:] „Sprawozdania z posiedzeń Komisji naukowych PAN w Krakowie”, lipiec-grudzień 2004.

    11. » Powrót na górę strony