dr hab. Anna Gildner, prof. UJ
Jednostka
Katedra Literatury Rosyjskiej XX i XXI wieku
31-041 Kraków, Mały Rynek 4
tel. 012-432-72-50
Stanowisko
profesor emerytowany
Zainteresowania naukowe
Literatura i kultura rosyjska od schyłku XIX wieku do chwili obecnej – twórczość pisarzy i artystów; prądy literackie (neorealizm, awangarda, postmodernizm); zjawiska z pogranicza filozofii i ideologii; pogranicza sztuk.
Publikacje
Monografie i książki
- Bohater radzieckiej powieści o pracy (1929–1941), Wrocław…: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, s. 112.
- Proza Jewgienija Zamiatina, Kraków: Nakładem UJ, 1993, s. 146.
- Tworczeskoje nasledije Jewgienija Zamiatina: wzglad iz siegodnia, kniga XI, Tambow 2003 (redakcja)
» Powrót na górę strony
Artykuły
- „Życie pana Moliera” Michała Bułhakowa. Problemy gatunkowej specyfiki utworu, „Slavia Orientalis” 1975, nr 2, s. 151–160.
- Izaak Babel w radzieckich i polskich pracach lat ostatnich (1971–1973), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie” 1975, z. 33, s. 131–147.
- Homo Fictus w powieści W. Katajewa „Czasie, naprzód!”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie” 1979, z. 37, s. 131–147.
- Poetyka fascynacji. Z badań nad radziecką „powieścią o pracy” pierwszej pięciolatki, [w:] Idea pracy w literaturze rosyjskiej, Katowice 1980, s. 104–112.
- Artysta w świecie techniki. Z badań nad typologią postaci w radzieckiej „powieści o pracy” lat trzydziestych, „Slavia Orientalis” 1981, nr 3, s. 311–320.
- Ku personalizacji. Kilka uwag o ewolucji modelu radzieckiej powieści o pracy, [w:] Postać w literaturze rosyjskiej XX wieku, Katowice 1983, s. 141–149.
- Geneza i model radzieckiej „powieści o pracy”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie” 1984, z. 50, s. 163–176.
- „My” – antyutopia Jewgienija Zamiatina, [w:] Powieść rosyjska XIX i XX wieku, Katowice 1984, s. 104–116.
- „Realizm” wczesnych utworów Jewgienija Zamiatina, [w:] „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 9, Katowice 1986, s. 42–49.
- Stylizacje na gatunki staroruskie w twórczości Eugeniusza Zamiatina, „Slavia Orientalis” 1988, r. XXXVII, nr 1, s. 103–110.
- O życiu, poglądach i twórczości Jewgienija Zamiatina, „Pismo Literacko-Artystyczne” 1989, nr 11–12, s. 43–57.
- Topos drogi w prozie Eugeniusza Zamiatina, [w:] Podróż w literaturze rosyjskiej i w innych literaturach słowiańskich, Opole 1990, s. 99–102.
- Jewgienij Zamiatin jako teoretyk i praktyk małej formy, [w:] Małe formy w literaturze rosyjskiej, Olsztyn: WSP, 1991, s. 75–82.
- O psychologizmie w prozie Eugeniusza Zamiatina, [w:] Problemy psychologizmu w literaturach wschodniosłowiańskich, Zielona Góra: WSP, 1991, s. 153–159.
- Litieraturnyje zabawy w krugu izdatielstwa „Wsiemirnaja litieratura”, [w:] K problemam istorii russkoj litieratury XX wieka, Kraków 1992, s. 51–62.
- Myślenie uniwersalistyczne E. Zamiatina, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 17, Katowice 1992, s. 67–75.
- Zastolja gołodnych let. Kulinarnyje motiwy w tworczestwie pisatielej izdatelstwa „Wsiemirnaja litieratura”, „Slavia Orientalis” 1992, r. XLI, nr 1, s. 17–23.
- Publicystyka polityczna E. Zamiatina, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie”, 1993, z. 82, MLXIX, s. 137–144.
- „+, -, --”, czyli u źródeł poglądów i twórczości E. Zamiatina, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie” 1993, z. 83, MLXXV, s. 13–22
- Gdzie diabeł mówi dobranoc..., [w:] Rosja za rogatkami stolic. Szkice o literaturze rosyjskiej lat 1905–1917, Kraków 1993, s. 59–77.
- Literackie antycypacje totalitaryzmów XX wieku, [w:] Literatura i słowo wczoraj i dziś. Piśmiennictwo rosyjskie a państwo totalitarne, Warszawa 1993, s. 194–199.
- Motyw „scytyjski” w myśli i kulturze rosyjskiej, [w:] Czas wielkiej przemiany. Studia o literaturze rosyjskiej XX wieku, Katowice 1995, s. 81–90.
- Z problemów recepcji rosyjskiej literatury emigracyjnej w Polsce (wstępne rozpoznanie problemu), [w:] Tekst i słownik w nauczaniu języka i literatury rosyjskiej, Opole 1995, s. 77–80.
- K problemie pierwoj russkoj emigracyi. Smenowechowcy, [w:] Literatura rosyjska w nowych interpretacjach, Katowice 1995, s. 84–92.
- Awangarda rosyjska z perspektywy 1994 roku, [w:] Literatura rosyjska. Nowe zjawiska. Reinterpretacje. „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” nr 1508, Katowice 1995, s. 109–117.
- Iwanow-Razumnik i „skifskij” motiw w russkoj kulturie, [w:] Iwanow-Razumnik. Licznost’. Twor czestwo. Rol w kulturie. Sankt-Pietierburg 1996, s. 119–128.
- „Angliczanin iz Lebiediani”. Zapad w żyzni i tworczestwie Jewgienija Zamiatina, [w:] Rossija i Zapad: Diałog kultur, wypusk 3, Moskwa 1996, s. 299–308.
- „Spłosznoje niepriliczije”. Sztrichi k portrietu Michaiła Lewitina, [w:] Pisarze nowi, zapomniani i odkrywani na nowo, Katowice 1996, s. 187–192 (we współautorstwie z E. Korpałą-Kirszak).
- Legenda Jewgienija Zamiatina, [w:] Rocznik Komisji Historycznoliterackiej XXXI–XXXII, 1994–1995, Kraków 1997, s. 137–146.
- Myśl utopijna w literaturze rosyjskiej, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, Wrocław 1997, s. 26–32.
- Utopia w modernizmie słowiańskim. Próba rekonesansu, [w:] Z polskich studiów slawistycznych. Seria 9, Warszawa 1998, s.113–118.
- Motywy religijne w twórczości Nikołaja Rericha, [w:] Słowianie wschodni. Duchowość. Kultura. Język, Kraków 1998, s. 59–65.
- Nikołaj Rierich i Mir Iskusstwa, [w:] Literatura rosyjska przełomu XIX i XX wieku, Gdańsk 1999, s. 126–133.
- Zapadnyje kontieksty w żyzni i tworczestwie Nikłaja Riericha, „Slavia Orientalis”, 1999, r. XLVIII, nr 2, s. 197–205.
- „Mir Iskusstwa” i polskaja „Sztuka”, „Delfis” (Moskwa), 1999, nr 3 (19), s. 115–117.
- Przyczynek do historii dialogu kultur w modernizmie europejskim, „Slavia Orientalis” 2000, r. XLIX, nr 2, rok 2000, s. 207–216.
- „Angliczanin” iz Lebiediani. Nieskolko zameczanij o żyzni i tworczestwie Jewgienija Zamiatina, [w:] Tworczeskoje nasledije Jewgienija Zamiatina: wzglad iz siegodnia, kniga VII, Tambow 2000, s. 5–12.
- „Miłosierdzie” Nikołaja Rericha w pejzażu dramaturgii modernistycznej, [w:] Dramat rosyjski. Klasyka i współczesność, Katowice 2000, s. 102–110.
- Planeta Roerich, [w:] Stroitiel czudotwornyj. Szkice o literaturze rosyjskiej, Kraków: Tertium, 2001, s. 39–48
- Obraz świątyni w twórczości Jewgienija Zamiatina, [w:] Obraz świątyni w kulturze i literaturze europejskiej, tom II, część I, red. L. Rożek, Częstochowa: Wydawnictwo WSP, 2001, s. 227–235.
- Tworczestwo Je. Zamiatina w Polsze, „Wiestnik Moskowskogo Uniwiersiteta”. Seria 9. Fiłołogia, 2001, nr 4, s. 100–110.
- Nieco zmieniony wariant: Jewgienij Zamiatin w Polsze, [w:] Tworczeskoje nasledije Jewgienija Zamiatina: wzglad iz siegodnia, kniga XI, Tambow 2003, s. 171–182.
- Profesora Ryszarda Łużnego prace o utopii, „Roczniki Humanistyczne. Słowianoznawstwo”, tom XLVIII–XLIX, zeszyt 7, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000–2001, s. 61–69.
- „Iskusstwo jedino”. Sztuka w poglądach i praktyce artystycznej Nikołaja Rericha, [w:] Dialog sztuk w kulturze Słowian Wschodnich, pod red. J. Kapuścika, Kraków: Tertium, 2002, s. 53–63.
- Portriet w teoretiko-kriticzeskich i biograficzeskich esse Je. I. Zamiatina, [w:] Russkij litieratunyj portriet i riecenzija w XX wiekie, red. W. W. Pierchin, Sankt-Pietierburg: Izdatielstwo Sankt-Pietierburgskogo uniwiersiteta, 2002, s. 29–38.
- „Russkij ugołok w Pariże”. K woprosu o sud’bach tretjej wołny russkoj emigracyi wo Francyi, „Studia Rossica” X: O literaturze rosyjskiej nowej i dawnej. Warszawa 2000, s. 251–257.
- Portrety Jewgienija Zamiatina, [w:] Studia Litteraria Polono–Slavica 7, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2002, s. 211–218.
- Czełowiek i mir w russkom postmodiernizmie, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, Seria X. Literaturoznawstwo. Kulturologia. Folklorystyka. Prace na XIII Międzynarodowy Kongres Slawistów w Lublanie, Warszawa 2003, s. 231–240.
- Marina Cwietajewa w Polsze, [w:] Marina Cwietajewa. Epocha. Kultura. Sud’ba, Sbornik dokładow, red. I. Ju. Bielakowa, Moskwa 2003 s. 205–216 (we współautorstwie z Ireną Gałką).
- Sacrum ili Profanum? Nieskol’ko zamieczanij o „swiatom” u Je. Zamiatina, [w:] Tworczeskoje nasledije Jewgienija Zamiatina: wzgliad iz siegodnia, tom XII, Tambow 2004, s. 33–47.
» Powrót na górę strony
Hasła słownikowo-encyklopedyczne
- Zamiatin, [w:] Pisarze świata. Słownik encyklopedyczny, Warszawa 1995, s. 602–603.
- Zamiatin Jewgienij, [w:] Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 6, Warszawa 1997, s. 975.
» Powrót na górę strony
Recenzje
- P. Fast, Poetyka rosyjskiej powieści produkcyjnej 1929–1941, Katowice 1981, „Slavia Orientalis” 1984, nr 1, s. 117–119.
- B. Lauer. Das Lyrische Frühwerk von Fedor Sologub. Weltgefühl, Motivik, Sprache und Versform. Wilhelm Smitz-Verlag in Giessen, 1986, s. 475, „Slavia Orientalis” 1991, r. XL, nr 3, s. 377–378.
- T. Antalovsky, Der russische Frauenroman (1890–1917). Exemplarische Untersuchungen, Munchen 1987, s. 202, „Slavia Orientalis” 1991, r. XL, nr 4, s. 515–516.
- E. Dobringer, Der Literaturkritiker R.V. Ivanov-Razumnik und seine Konzeption des Skythentums, München: Verlag Otto Sagner, 1991, „Slavia Orientalis” 1995, nr 3, s. 439–440.
- M. Matecka, Impresjonizm we wczesnej prozie Iwana Bunina i Borysa Zajcewa, Lublin 1996, ss. 159, „Slavia Orientalis” 1997, nr 1, s. 161–163.
- Klaus Stdätke (Hrsg.), Dichterbild und Epochenwandel in der russischen Literatur des 20. Jahrhun derts, Bochum: Universitätsverlag Dr N. Brockmeyer, 1996, „Slavia Orientalis”, 1997, r. XLVI, nr 3, s. 480–483.
- Ivanov-Razumnik. Licznost’. Tworczestwo. Rol’ w kul’ture. Sankt-Pieterburg, „GLAGOŁ” 1996, „Slavia Orientalis” 1997, r. XLVI, nr 3, s. 483–485.
- Iwanow-Razumnik. Licznost’. Tworczestwo. Rol’ w kul’ture. Publikacyi i issledowanija. Wypusk II, Riedaktor-sostawitiel W. G. Bie³ous, Sankt-Pieterburg, 1999, „Slavia Orientalis” 1998, r. XLVIII, nr 4, s. 636–639.
» Powrót na górę strony
Sprawozdania, tezy
- Sesja naukowa: Fiodor Dostojewski. W 160-lecie urodzin oraz w 100-lecie śmierci pisarza (1821–1881–1981), „Slavia Orientalis” 1981, nr 3, s. 108–110.
- Sesja naukowa: Przekład literacki – praktyka i teoria w Uniwersytecie Jagiellońskim, „Slavia Orientalis” 1981, nr 4, s. 489–492.
- Wróg. Mity i rzeczywistość. Z badań nad radziecką „powieścią o pracy”, [w:] Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych PAN, T. XXV/1, styczeń–czerwiec 1981, Wrocław... 1983, s. 85–86 (streszczenie).
- Zabawy literackie w kręgu wydawnictwa „Wsiemirnaja Litieratura”, [w:] Literatura a zabawa. O kulturze literackiej Rosji XVII–XX wieku. Tezy międzynarodowej konferencji naukowej, Łódź, 3–5 VI 1991 r., Łódź 1991.
- „Angliczanin” iz Lebiediani. Zapad w żyzni i tworczestwie Jewgienija Zamiatina, [w:] Rossija i Zapad: diałog kultur. Wtoraja mieżdunarodnaja konfieriencyja 28–30 nojabria 1995 goda, Moskwa 1995, s. 31 (tezy).
- Legenda Eugeniusza Zamiatina, [w:] Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych PAN, t. XXXVIII/1, styczeń–czerwiec 1994, PAN, Kraków 1995, s. 69 (streszczenie ref.).
- Mir Iskusstwa i Obszczestwo polskich chudożnikow „Sztuka”. K istorii swiaziej jewropiejskogo modiernistskogo iskusstwa, [w:] 4-ja Mieżdunarodnaja konfieriencyja: Rossija i Zapad: diałog kultur, 12–14 janwaria 1998 g., Moskwa 1998, s. 32 (tezy ref.).
- Utopija w slawianskom modernizme. Opyt obsledovanija, [w:] XII Międzynarodowy Kongres Slawistów. Streszczenia referatów i komunikatów. Literatura. Folklorystyka. Nauka o kulturze, Warszawa 1998, s. 148–149.
- Zapadnyje kontieksty w żyzni i tworczestwie Nikołaja Rericha, [w:] 5-ja Mieżdunarodnaja konfieriencyja: Rossija i Zapad: diałog kultur. Moskwa 1998, s. 22 (tezy)
- Człowiek i świat w postmodernizmie rosyjskim, [w:] 13 Mednarodni Slavisticni Kongres. Ljubljana 15.–21. avgusta 2003. Zbornik Povzetkov. 2. del – Knjizevnost. Kulturologija. Folkloristika. Zgodovina Slavistike. Tematski bloki, Ljubljana 2003, s. 144 (streszczenie).
» Powrót na górę strony
Tłumaczenia (we współautorstwie z Czesławem Gildnerem)
- E. Zamiatin, Cherubiny, Dziesięciominutowy dramat, O cudzie, który zdarzył się w Środę Popielcową, O moich żonach, o lodołamaczach i o Rosji, „Pismo Literacko-Artystyczne” 1987, nr 11–12, s. 38–52.
- E. Zamiatin, Iks, Łono, „Pismo Literacko-Artystyczne” 1989, nr 11–12, s. 59–74, 79–91.
» Powrót na górę strony