dr hab. Anna Skotnicka, prof. UJ
Jednostka
Katedra Literatury Rosyjskiej XX i XXI wieku
31-041 Kraków, Mały Rynek 4
tel. 012-432-72-50
Stanowisko
profesor nadzwyczajny
Zainteresowania naukowe
Moje zainteresowania badawcze dotyczą literatury rosyjskiej XX–XXI wieku, szczególnie prozy i poezji. Opublikowane książki i artykuły pozostają głównie w kręgu badań poetyki tekstu. Dotyczą węzłowych tendencji w literaturze współczesnej (autobiografizmu, autotematyzmu, pamiętnikarstwa, postmodernizmu) oraz pisarzy ważnych dla ewolucji literackiej XX wieku (Borys Pasternak, Vladimir Nabokov, Walentin Katajew, Władimir Makanin, Ludmiła Pietruszewska, Tatiana Tołstoj i in.). Obecnie najbardziej interesuje mnie antropologiczny wymiar porewolucyjnej literatury rosyjskiej.
Publikacje
Publikacje
Monografie:
- Rosyjska proza wspomnieniowa lat 1953–1978. Autobiografia – dokument – autotematyzm, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1991, ss. 110.
- Model prozy „innej” w literaturze rosyjskiej po 1985 roku, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001, ss. 225.
» Powrót na górę strony
Redakcja publikacji zbiorowych:
- Rosyjska ruletka czyli fakultet rzeczy zbędnych, t. 1, Sosnowiec: Oficyna „Śląsk”, 1994, ss. 120 (wraz z B. Biełuchą, J. Madloch, G. Wilk).
- Czas wielkiej przemiany, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1995, ss. 164 (wraz z P. Fastem).
- Pisarze nowi, zapomniani i odkrywani na nowo, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996, ss. 203 (wraz z P. Fastem).
- Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999, ss. 185 (wraz z T. Poźniakiem).
- „Slavica Wratislaviensia”, t. CXXVI, Wrocław 2004.
- „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologia. III”, red. H. Chodurska, D. Dziewanowska, A. Skotnicka, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2010
» Powrót na górę strony
Artykuły:
- System postaci działających w opowieści Wadima Szefnera „Pałac dla trojga albo Wyznanie kawalera”, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 4, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1980, s. 155-159.
- Kategoria chwytu artystycznego we wczesnej twórczości Wieniamina Kawierina, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 6, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1982, s. 56-68.
- Autobiografia Wieniamina Kawierina „Oświetlone okna”, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 7, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego,1983, s. 82-91.
- Światopogląd powieści „Artysta nieznany” Wieniamina Kawierina, [w:] Rosyjska powieść XIX i XX wieku, red. S. Poręba, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1984, s. 89-104.
- Poetyka wyliczanki rosyjskiej, [w:] O poezji rosyjskiej. Od pieśni ludowej i poezji staroruskiej do liryki nowożytnej i współczesnej, red. R. Łużny, Warszawa – Kraków 1984 (wraz z P. Fastem), s. 55-61.
- Pozycja autorska we współczesnej radzieckiej prozie wspomnieniowej, „Slavia Orientalis” 1986, t. XXXV, nr l, s. 75-91.
- Współczesna radziecka proza wspomnieniowa. Stan badan i problematyka, „Przegląd Humanistyczny” 1986, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, nr 11–12, s. 141-156.
- Uwagi o prozie historycznej Bułata Okudżawy, [w:] Z aktualnych studiów rusycystycznych, Olsztyn 1987, s. 119-131.
- Portret literacki we wspomnieniach I. Erenburga i W. Katajewa, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 12, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1988, s. 48-70.
- Apokalipsa naszych czasów w najnowszej literaturze radzieckiej, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 13, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1989, s. 100-114.
- Uwagi o historii i strukturze ideowo-artystycznej almanachu „Litieraturnaja Moskwa”, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 14, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1990, s. 30-52.
- „Requiem” Anny Achmatowej. Próba lektury, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, red. G. Porębina, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1991, s. 57-73.
- Autokreacja w prozie „Nowego Katajewa”, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 16, red. B. Stempczyńska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1992, s. 66-83.
- Szaleństwo jako wartość we współczesnej literaturze rosyjskiej, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”, t. 17, red. P. Fast, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1992, s. 113-123.
- Библейские мотивы в послереволюционной литературе. Постановка вопроса, [w:]: Literatura rosyjska. Nowe zjawiska. Reinterpretacje, red. B. Stempczyńska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1995, ss. 185-195.
- „Powtórne narodziny” Borysa Pasternaka, [w:] Czas wielkiej przemiany. Studia o literaturze rosyjskiej XX wieku, red. P. Fast i A. Skotnicka-Maj, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1995, s. 107-119.
- Nowi pisarze w procesie historycznoliterackim po 1985 roku, [w:] Pisarze nowi, zapomniani i odkrywani na nowo, red. P. Fast i A. Skotnicka-Maj, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996, s. 193-203
- Wina, wyobcowanie i samotność. Proza rosyjska po 1989 roku, „Kresy”, Lublin1998, nr 33, s. 92-106.
- Światy współczesnej prozy rosyjskiej. Zarys problemu, „Slavia Orientalis”, Kraków 1998, nr 2, s. 205-216.
- Motyw wstydu w prozie rosyjskiej, [w:] Wstyd w kulturze. Zarys problematyki, red. E. Kosowska, Katowice: Wydawnictwo Śląsk” 1998, s. 95-107.
- Pomiędzy myślą a czynem. Wspomnienia Pasternaka i Sołżenicyna, [w:] Literatura i komunikacja. Od listu do powieści autobiograficznej, red. A. Blaim i Z. Maciejewski, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1998, s. 259-273.
- Najnowsza rosyjska proza wspomnieniowa. Zarys problemu, [w:] Literatura Słowian Wschodnich. Tendencje rozwojowe, przewartościowania, red. M. Ściepuro, Zielona Góra: Wydawnictwo WSP, 1999, s. 191-198.
- Teatralizacja w prozie Ludmiły Pietruszewskiej, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 2, red. T. Poźniak i A. Skotnicka-Maj, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999, s. 175-183.
- Literatura przyspieszonego rozwoju, „Dekada Literacka” 1999, nr 10, s. 4-5, 27.
- Początek czy koniec. Proza rosyjska po 1985 roku, [w:] Od symbolizmu do postmodernizmu, red. P. Fast i B. Stempczyńska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 1999, s. 106-115.
- Mit bohemy w najnowszej literaturze rosyjskiej, „Studia Rossica” X: O literaturze rosyjskiej nowej i dawnej, red. W. Skrunda, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2000, s. 273-282.
- Sztuka jako egzekucja w rosyjskojęzycznej prozie Vladimira Nabokova, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 6, red. Ł. Kusiak-Skotnicka i A. Paszkiewicz, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2003, s. 309-313.
- Motyw zmierzchu kultury w petersburskiej prozie lat dwudziestych XX wieku. Zarys problemu, „Slavica Wratislaviensia”, t. CXXVI, red. A. Skotnicka, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 51-57.
- Szczelina. Bohater prozy rosyjskiej końca XX wieku. Zarys problemu, [w:] Dialog, gra, intertekst w literaturze rosyjskiej, red. H. Mazurek, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2004, s. 202-214.
- Niezwykłość codzienności w rosyjskiej prozie drugiej połowy XX wieku, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 6 red. I. Malej i Z. Tarajło-Lipowska, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 135–141.
- Czas noc. Proza Ludmiły Pietruszewskiej i Tatiany Tołstoj, „Literatura na Świecie” 2005, nr 5–6, s. 260-267.
- Kłopoty z lekturą „Doktora Żywago” Borysa Pasternaka, „Slavica Wratislaviensia”, t. CXXXIX, red. Ł. Kusiak-Skotnicka, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006, s. 69-78.
- Pejzaż egzystencjalny w opowieści Władimira Makanina „Właz”, [w:] Szkoła moskiewska w literaturze rosyjskiej, red. P. Fast i K. Jastrzębska, Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej, 2007, s. 47–74.
- Przestrzeń myśli. Metafora błyskawicy i rzeki w prozie Władimira Makanina, „Przegląd Rusycystyczny” 2009, nr 1, s. 52–73.
- Образ «нового русского» в современной прозе, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 8: Pieniądz, red. Ł. Skotnicka i in., Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009, s. 225-232.
- Postać prawosławnego w prozie Mai Kuczerskiej. Powieść Bóg deszczu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologia II”, red. D. Dziewanowska, B. Stawarz, T. Żeberek, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009, s. 36-43.
- Rzeczy i ludzie w opowiadaniach Asara Eppela, [w:] Tekst – rzecz – egzystencja, red. B. Stempczyńska i J. Tymieniecka-Suchanek, Katowice: „Śląsk”, 2009, s. 169–183.
- Читающее тело в современной русской прозе, „Przegląd Rusycystyczny” 2010, nr 2, s. 31–59.
- Biografia jako dialog w powieści Ludmiły Ulickiej „Daniel Sztajn, tłumacz”, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologia. III”, red. H. Chodurska, D. Dziewanowska, A. Skotnicka, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2010, s. 15–28.
- Образ автора в воспоминаниях Зои Маслениковой „Борис Пастернак. Встречи”, „Studia Rossica” XX: Memuarystyka rosyjska i jej konteksty kulturowe, t. 2, red. nauk. A. Wołodźko-Butkiewicz, L. Łucewicz, Warszawa: Wydawnictwo Studia Rossica, 2010, s. 149–159.
» Powrót na górę strony
Recenzje i sprawozdania:
- Sprawozdanie z XII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Rusycystów „Problem wartości i wartościowania w literaturze”, „Slavia Orientalis” 1988, nr l.
- Stan umysłu. Wokół „Stanu serca” Elżbiety Toszy, „Opcje” 1994, nr l.
- Prawo wiecznego wrotu. „Maszeńka” Vladimira Nabokova, „Odra” 1994, nr 10.
- Teatr zamknięty Bułata Okudżawy (rec. powieści Wędrówki pamięci), „Res Publica Nowa” 1997, nr 10.
- Słabość jak siła (rec. tomiku N. Gorbaniewskiej Nic nie będzie dziwnego, Kraków 1997), „Śląsk” 1998, nr 5.
- Rzeczywiście, beznadzieja! (rec. wydanych w Polsce wspomnień N. Mandelsztam Nadzieja w beznadziei, Warszawa 1998), „Res Publica Nowa” 1998, nr 10.
- Czytanie czytania (rec. książki J. Szymak-Reiferowej Czytając Brodskiego, Kraków 1998), „Śląsk” 1998, nr 12.
- Rec. książki N. N. Shneidmana Russian Literature, 1988–1994. The End of an Era, Toronto – Buffalo – London 1995, ss. 245, „Slavia Orientalis” 1998, nr 4.
- Długie pożegnanie (rec. książki E. Tyszkowskiej-Kasprzak Rosyjska poezja pokolenia „odwilżowego” w Polsce, Wrocław 1997), „Śląsk” 1999, nr 2.
- Ruska dekada (rec. książki J. Sałajczykowej Dziesięciolecie przemian. Proza rosyjska lat 1985–1995, Gdańsk 1998), „Śląsk”1999, nr 6.
- Rec. tomu Women and Russian Culture. Projections and Self-Perceptions. Ed. by Rosalind Marsh. New York – Oxford 1998, „Slavia Orientalis” 2001, nr 3.
- Rec. tomu Сергей Довлатов: творчество, личность, судьба. Итоги Первой международной конференции „Довлатовские чтения”, сост. А. Ю. Арьев, Санкт-Петербург 1999, „Slavia Orientalis” 2001, nr 3.
- Radzieckie rozkosze (rec. utworu Juza Aleszkowskiego Uwaga – orgazm!), „Odra” 2001, nr 12.
» Powrót na górę strony
Przekłady:
- W. Kołupajew, Siódmy model, [w zb.:] Bion, wybór P. Fast, Wydawnictwo „Śląsk” Katowice 1988.
- A. Najman, Poezja i nieprawda, „Kresy” 1996, nr 26.
- Listy Borysa Pasternaka do żony Zinaidy Neuhaus-Pasternak, „Kresy” 1996, nr 26.
- G. Sapgir, Bardzo krótkie prozy, „Dekada Literacka” 1999, nr 9–10.
- W. Kuricyn, Baudrillacrum, „Dekada Literacka” 1999, nr 9–10.
» Powrót na górę strony